سلامت نیوز : پوكی استخوان یا استئوپروز از دیرباز وجود داشته ولی زیاد مورد توجه قرار نمی‌گرفت به دلیل این‌كه علائم خاصی به غیر از شكستگی استخوان در موارد پیشرفته از خود نشان نمی‌دهد.
 

به گزارش سلامت نیوز به نقل از برترینها ،  پوكی استخوان یا استئوپروز از دیرباز وجود داشته ولی زیاد مورد توجه قرار نمی‌گرفت به دلیل این‌كه علائم خاصی به غیر از شكستگی استخوان در موارد پیشرفته از خود نشان نمی‌دهد. پوكی استخوان شایع‌ترین بیماری متابولیك استخوان است كه امروزه به عنوان یك معضل بهداشت عمومی شناخته می‌شود كه با بالارفتن سن متوسط جامعه اهمیت آن روز به روز بیشتر می‌شود. به‌طوری كه سازمان بهداشت جهانی در سال 1991 پوكی استخوان را همراه با سرطان، سكته قلبی و سكته مغزی 4 دشمن اصلی بشر اعلام كرد.


برای خود تراکم استخوان آرزو کنید

تراکم استخوان در نقطه مقابل پوکی استخوان قرار دارد. کسانی که درگیر بیماری پوکی استخوان نیستند، از موهبتی به نام تراکم استخوان استفاده می‌کنند، چیزی که امیدواریم برای همه شما پیش بیاید و وجود داشته باشد.

برای آن‌که بدانید از پوکی استخوان رنج می‌برید یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید و احتمالا اسكن استخوان بدهید، با‌توجه به این که ایران جامعه جوانی دارد، احتمال شیوع این بیماری در چند سال آینده زیاد است.


این بیماری خاموش است

این بیماری بزرگ‌ترین دغدغه خانم‌ها برای روزهای میانسالی است. مشکلی که دیر یا زود سراغ همه ما را خواهد گرفت. بنابراین خود را آماده مقابله کنید.

پوكی استخوان «بیماری خاموش» نامیده می‌شود زیرا علائم بالینی نداشته و در صورت پیشگیری و درمان نكردن پیشرفت می‌كند و اولین بار خود را با عوارض جانبی كه همان شكستگی استخوان و حتی گاهی مرگ است نشان می‌دهد.

در حالی كه این بیماری ناتوان‌كننده،  در مراحل اولیه قابل تشخیص، پیشگیری و درمان است. پوكی استخوان بیماری‌ای است كه با كاهش توده استخوانی و تغییر ساختمان میكروسكوپی استخوان، منجر به افزایش شكستگی استخوان و افزایش ریسك شكستگی (نه لزوما بروز شكستگی) می‌شود.


خانم‌ها بیشتر در خطر هستند

در سنین بالای 50سال ریسك شكستگی‌های شایع از پوكی استخوان در استخوان بالای پا، مهره‌های كمر و انتهای استخوان ساعد افزایش پیدا می‌كند كه در خانم‌ها 40درصد و در آقایان 12درصد است. مطالعات اولیه واحد استئوپروز مركز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه تهران نشان می‌دهد كه متأسفانه دانسیته استخوان (تراكم استخوان) در ایرانیان نسبت به استانداردهای بین‌المللی كمتر است. به‌طوری كه در خانم‌ها این دانسیته در ستون فقرات 5/6 درصد و استخوان بالای پا 4/5 درصد پایین‌تر است و در آقایان این كاهش در ستون مهره‌ها به طور متوسط 8/13 درصد و در استخوان بالای پا 6/4 درصد است.


همه چیزهایی كه روی استخوان‌های شما تاثیر می‌گذارند

الف) ارث
 بیش از 80درصد تغییرات توده استخوانی وابسته به فاكتورهای ژنتیك است. تراكم استخوان به‌خصوص در خانم‌های جوان ارتباط بسیار نزدیكی یا تراكم استخوان در وابستگان آنها دارد.
 ارتباط تراكم استخوان در 2قلوهای تك‌تخمكی بسیار نزدیك‌تر از 2قلوهای 2تخمكی است.
 نقص‌های ژنتیك در گیرنده‌های ویتامین D نیز سبب كاهش تراكم استخوان می‌شود.
ب) جنس
 توده استخوانی در آقایان بیشتر از خانم‌هاست. متاسفانه!
 افزایش توده استخوانی از بدو تولد تا سن 20سالگی صورت می‌گیرد و  از سن 20 تا 40سالگی تقریبا حالت Ploto  یا كفی پیدا می‌كند، این یك شرایط بینابینی است كه می‌تواند افزایش توده استخوانی را در برداشته باشد.
 بعد از 40سالگی دوران كاهش تراكم استخوان آغاز می‌شود كه آن هم بستگی به عوامل گوناگون دارد.


چه ورزشی به درد استخوان‌های شما می‌خورد

ورزش در سنین نوجوانی، بلوغ و رژیم‌ غذایی مناسب باعث افزایش توده استخوانی می‌شود. ورزش بیش از حد و استفاده غیرمنطقی از مكمل‌های غیراستاندارد به‌خصوص اگر در خانم‌ها باعث قطع قاعدگی زودرس بشود، كاهش توده استخوانی را به دنبال دارد. انجام ورزش باید به‌صورت منظم و مفرح باشد و قطع ناگهانی آن عاملی در جهت كاهش توده استخوانی است.


برای آن كه محتاج صندلی چرخ‌دار نشویم

نكته مهمی كه باید به  آن توجه داشت این است كه بیماری پوكی‌استخوان بیماری خطرناكی است، زیرا تا قبل از شكستگی اندام هیچ علامتی از خود نشان نمی‌دهد.شایع‌ترین عوارض این بیماری، شكستگی مهره‌ها به صورت خود به خود یا با یك ضربه خفیف است كه كاهش قد و خمیدگی كمر را می‌تواند به دنبال داشته باشد. خطرناك‌ترین شكستگی مربوط به بالای پا، ساعد و بازوست.نكته مهم این است كه 50درصد افرادی كه دچار این شكستگی‌ها می‌شوند از نظر توانایی به ندرت شرایط مساعد و یا شرایط قبل از شكستگی را پیدا می‌كنند و 20درصد این افراد كاملا ناتوان می‌شوند. به حدی كه با صندلی چرخ‌دار باید امورات‌شان را بگذرانند و 20درصد هم در همان سال اول به دلیل عوارض شكستگی جان خود را از دست می‌دهند.


سیکل‌های قاعدگی را کنترل کنید

در میان هورمون‌های زنانه استروژن عاملی است كه باعث تحریك و جذب كلسیم از روده‌ها می‌شود و پروژسترون مانع از اثر تركیبات كورتون‌دار بر بدن می‌شود و تركیب استخوان‌سازی را بیشتر می‌كند.

توده استخوانی در خانم‌ها به وضعیت سیكل‌های قاعدگی بستگی دارد. شروع زودرس قاعدگی باعث افزایش توده استخوانی و تاخیر آن موجب كاهش توده استخوانی می‌شود. قاعدگی نامنظم كاهش توده استخوانی را به دنبال دارد پس كنترل سیكل‌های قاعدگی مرتب از ضروریات است. قاعدگی نداشتن به مدت یك‌سال یائسگی محسوب می‌شود اما اگر خانمی اقدام به برداشتن تخمك‌ها كند، بعد از2 ماه یائسه محسوب می‌شود كه شروع پوكی استخوان را به‌دنبال دارد.


این غذاها را نخورید

تغذیه اثر بسیار مهمی در میزان توده استخوانی دارد. مهم‌ترین عامل افزایش توده استخوانی كلسیم است و میزان كلسیم در غذای روزانه تاثیر بسزایی در این خصوص و اختلالات در نحوه مصرف غذا و نوشیدنی‌ها دارد. رژیم‌های لاغری غیراستاندارد یا خودسرانه، كم‌اشتهایی و استفاده بی‌رویه از غذاهای فست‌فود عوامل موثری در زمینه‌سازی پوكی استخوان هستند.


نمک نخورید، نمکدان بشکنید!

 نمك عاملی است كه مانع از جذب كلسیم می‌شود پس استفاده از دوغ‌های آماده در بازار كه مملو از نمك است جذب كلسیم را دچار اختلال می‌كند، بنابراین از دوغ بدون نمك كه در منزل تهیه می‌شود استفاده كنید. در مورد استفاده از ویتامین‌ها و مكمل‌ها و دارو حتما با پزشك معالج خود مشورت كنید و بدون تجویز پزشك و به توصیه دیگران اقدام به استفاده از داروها و مكمل‌ها نكنید. به امید زندگی سالم و پر از نشاط.


بیماری‌هایی كه استخوان‌ها را مستعد پوكی می‌كنند

بعضی از بیماری‌ها می‌توانند عاملی در جهت پوكی استخوان باشند.

 سرطان‌ها و بیماری‌هایی كه با مصرف كورتون زیاد همراه است.
 بیماری‌ دیابت
 بیماری كم‌كاری تیروئید
 فعال شدن بیش از اندازه هورمون پاراتیروئید
 یائسگی زودرس
 در نهایت افزایش سن
 عوامل فرعی دیگر
 بی‌تحركی (بیش از 6ماه در بستر بیماری بودن)
 فقدان كلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی.
 فقدان نورآفتاب (وجود نورآفتاب برای تبدیل
 ویتامین D به 3D كه فرم قابل جذب است ضروری است)
 توده بدنی BMI زیر 19 (لاغری مفرط)
 مصرف سیگار
 مصرف هپارین (داروی ضدانعقاد) و ضد تشنج.


راه‌هایی برای فرار از شكستگی استخوان

  توصیه به تغذیه مناسب، ورزش و تحرك در كودكان تا سن بلوغ.
 استفاده مناسب از شیر(حداقل 2 لیوان در روز)
 استفاده از نور خورشید.
 در بزرگسالان مصرف روزانه 1000 تا 1500 میلی‌گرم كلسیم  و400 تا 800واحد ویتامین D.


کف دست‌ها را به سمت خورشید بگیرید

 وقتی به بیماران یا افراد سالم توصیه می‌شود از نورخورشید استفاده كنند. دچار این اشتباه می‌شوند كه اگر نورخورشید با لباس تماس داشته باشد كافی است، كه این یك باور غلط است. تماس نورخورشید با پوست بدن اثربخشی خاص خودش را در تبدیل ویتامین D به 3D دارند.بنابراین به خانم‌ها توصیه می‌شود؛ به مدت 15دقیقه روزانه كف دست‌ها را در معرض تابش نورخورشید قرار دهند. در هر شرایطی امكان چنین حركتی وجود دارد.  نكته دوم این كه ممكن است افراد نسبت به استفاده از شیر دچار حساسیت گوارشی شده و به نفخ یا اسهال دچار شوند كه برای پیشگیری می‌توانند از شیرهای كم لاكتور استفاده كنند. سوم این كه نیمی از افراد به دلیل بالا بودن چربی خون استفاده از شیر را جایز نمی‌دانند. این گروه می‌توانند از شیرهایی استفاده نمایید كه میزان چربی آن‌ها صفر است.